Aνακύκλωση πολλών ταχυτήτων και εμποδίων

Η ανακύκλωση στην Ελλάδα είναι ένας κλάδος πολλών ταχυτήτων. Υπάρχουν κατηγορίες (κυρίως οι μπαταρίες) όπου ξεπερνά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Συνολικά, ωστόσο, βρίσκεται μακριά από τον κύριο ευρωπαϊκό στόχο που θέτει η ευρωπαϊκή οδηγία-πλαίσιο για τα απορρίμματα, που προβλέπει την ανακύκλωση του 50% του συνόλου των αστικών απορριμμάτων ώς το 2020. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat για το 2011, το ποσοστό των αστικών απορριμμάτων που ανακυκλώνονται (ή κομποστοποιούνται) στην Ελλάδα είναι 18%. Φετινή μελέτη της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ενέργειας συμπεραίνει ότι η χώρα μας θα πρέπει να «εντείνει πολύ» τις προσπάθειες για αύξηση της ανακύκλωσης ώστε να πετύχει τον στόχο του 2020.

Μια πρωτοβουλία που θα συνέβαλλε τα μέγιστα στην αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης, και που θα είχε μια σειρά από παράπλευρα οφέλη για την οικονομία και το περιβάλλον, είναι η αντιμετώπιση των παράνομων δικτύων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο. Ολοι έχουμε δει τους ανθρώπους -κυρίως αλλοδαπούς- που κυκλοφορούν με τα καροτσάκια και βυθίζονται καμιά φορά ολόκληροι στους μπλε κάδους της ανακύκλωσης και τους αδειάζουν. Πρόκειται για κρίκους σε μια εδραιωμένη αλυσίδα παράνομης εκμετάλλευσης των απορριμμάτων, που αφαιρεί απαραίτητες πρώτες ύλες από τα νόμιμα εργοστάσια ανακύκλωσης της Ελληνικής Εταιρείας Ανάκτησης και Αξιοποίησης (ΕΕΑΑ), στερεί από το κράτος και τους δήμους έσοδα και διεξάγεται πέρα από κάθε ρυθμιστικό (υγειονομικό, περιβαλλοντικό) έλεγχο.

Ο Κωνσταντίνος Αραβώσης, επίκουρος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και μέλος της επιτροπής κατάρτισης του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Απορριμμάτων, θεωρεί ότι το πρόβλημα είναι μείζον: «Οι μπλε κάδοι στο κέντρο της Αθήνας είναι μονίμως άδειοι. Κατά κανόνα, οι παράνομοι συλλέκτες παίρνουν τα καλύτερα υλικά και αφήνουν τα σύμμεικτα. Αυτό προκαλεί πολύ μεγάλη ζημία στο νόμιμο σύστημα, που έχει στηθεί -και το έχουμε πληρώσει όλοι μας ως καταναλωτές- για να δέχεται συγκεκριμένους όγκους».

Ο Γιάννης Ράζης, γενικός διευθυντής της ΕΕΑΑ, δίνει την εικόνα της ζημίας με μεγαλύτερη ακρίβεια. «Υπολογίζεται ότι χάνονται ετησίως περίπου 15-20.000 τόνοι ανακυκλώσιμων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, από ένα σύνολο περίπου 250.000 τόνων», δηλώνει στην «Κ». Επιπλέον, όπως σημειώνει, η αύξηση του μη χρήσιμου υπολείμματος ως ποσοστού της μάζας των ανακυκλώσιμων που φτάνει στα εργοστάσια «δυσχεραίνει σημαντικά τη διαδικασία της διαλογής».

Τα παράνομα συλλεχθέντα υλικά μεταφέρονται σε σκραπατζίδικα και χυτήρια, κυρίως στον Ταύρο και τον Βοτανικό. Εκεί μετατρέπονται σε νέα αντικείμενα χωρίς καμία μέριμνα για τη δημόσια υγεία ή τις περιβαλλοντικές συνέπειες.

Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Καθαριότητας του Δήμου Αθηναίων Ανδρέα Βαρελά, που ισχυρίζεται ότι οι απώλειες από τους μπλε κάδους πλησιάζουν το 30%, έχουν ενταθεί οι προσπάθειες να κλείσουν οι παράνομες μάντρες. Οπως λέει, σε συνεργασία με το Σώμα Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και την Αστυνομία, «κλείσαμε πρόσφατα δύο μεγάλες μάντρες, στην οδό Αγησιλάου και στην Ακαδημία Πλάτωνος, ενώ εκκρεμεί η υπόθεση μιας τρίτης, πίσω από το Χρηματιστήριο». Η τελευταία, όπως αναφέρει ο κ. Βαρελάς, είχε εκδώσει και φυλλάδια σε πολλές γλώσσες προς εξυπηρέτηση των «προμηθευτών» της. Είναι, ωστόσο, σαφές ότι η εξάρθρωση των κυκλωμάτων έχει πολύ μέλλον ακόμα.

Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ

Πηγή: Η Καθημερινή