Οι βιολογικοί που ξεχάστηκαν

Χωρίς αποχέτευση και βιολογικό καθαρισμό, δηλαδή στοιχειώδεις για τη δημόσια υγεία και την ποιότητα ζωής υποδομές, παραμένει ένα μεγάλο κομμάτι της βόρειας, ανατολικής και δυτικής Αττικής. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο στα Μεσόγεια, καθώς ο βιολογικός καθαρισμός που θα εξυπηρετούσε 210.000 κατοίκους τον χειμώνα και 380.000 το καλοκαίρι δεν έχει καν δρομολογηθεί. Οπως εκτιμούν οι επιστήμονες, οι συνέπειες της καθυστέρησης αυτής έχουν υποτιμηθεί. Η κυβέρνηση έχει από ετών εστιάσει στην αντιμετώπιση του ζητήματος των παράνομων χωματερών, εξαιτίας της απειλής βαρέων ευρωπροστίμων, δείχνοντας να έχει ξεχάσει ότι ανάλογο κίνδυνο διατρέχει και για την υπόθεση των βιολογικών καθαρισμών στην Αττική. Οι υποδομές θα έπρεπε να έχουν κατασκευαστεί εδώ και 15 χρόνια, με αποτέλεσμα στις 25/10/2007 η Ελλάδα να καταδικαστεί από το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για παράβαση της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ. Το 2007, μετά την ευρωκαταδίκη, οι ελληνικές αρχές δεσμεύτηκαν στην Επιτροπή ότι θα αντιμετωπίσουν το ζήτημα με ταχείες διαδικασίες, ενώ το (τότε) ΥΠΕΧΩΔΕ υποσχέθηκε ότι αποχέτευση και βιολογικοί καθαρισμοί θα έχουν ολοκληρωθεί το 2013. Η Κομισιόν επανήλθε το 2009, απευθύνοντας στις ελληνικές αρχές προειδοποιητική επιστολή, διότι τα περισσότερα έργα δεν είχαν καν δρομολογηθεί. Δυστυχώς, τρία χρόνια αργότερα, η κατάσταση έχει ελάχιστα αλλάξει. Το βασικότερο πρόβλημα εντοπίζεται στην υπόθεση δημιουργίας του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) βορείων Μεσογείων στη θέση «Πλατύ Χωράφι» του Δήμου Σπάτων. Ο βιολογικός θα εξυπηρετούσε τους (καποδιστριακούς) Δήμους Ανθούσας, Γλυκών Νερών, Παλλήνης, Πικερμίου, Αρτέμιδας (Λούτσας), Ραφήνας και τμήματα της Παιανίας, των Σπάτων, της Πεντέλης και της Νέας Μάκρης. Στην πρώτη φάση του έργου, ο βιολογικός θα εξυπηρετεί πληθυσμό 210.000 κατοίκων τον χειμώνα και 380.000 το καλοκαίρι, με στόχο σε δεύτερη φάση (2040) να ανεβάσει τη δυναμικότητα στους 470.000 κατοίκους. Το μόνο που έχει μέχρι σήμερα γίνει για την αντιμετώπιση του οξέος προβλήματος στην περιοχή είναι να «αφαιρεθούν» από τον σχεδιασμό δύο περιοχές, η Παλλήνη και η Ανθούσα, που βρίσκονται κοντά σε κεντρικό αποχετευτικό αγωγό της ΕΥΔΑΠ και έτσι αποφασίστηκε να συνδεθούν με την Ψυττάλεια. Το έργο εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ), μαζί με τη δημιουργία δικτύων αποχέτευσης στους οικισμούς Αναβύσσου, Παλαιάς Φώκαιας, Σαρωνίδας και Καλυβίων Θορικού, όπου επίσης επρόκειτο να κατασκευαστεί βιολογικός καθαρισμός.

Ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Chapman, κ. Μηνάς Καφάτος, έχει ασχοληθεί με την υπόθεση των βιολογικών καθαρισμών στην Αν. Αττική. «Η μεταφορά των αστικών λυμάτων σε μεγάλη απόσταση δεν είναι η καλύτερη επιλογή. Στην Αττική συνεπάγεται την κατασκευή 70 χλμ. αγωγών και των αντλιοστασίων που είναι αναγκαία λόγω της υψομετρικής διαφοράς, επομένως θα έχει μεγάλο κόστος. Επιπλέον, από τεχνικής άποψης, δεν είναι δυνατόν όλη η Αττική να εξυπηρετηθεί από τους δύο αγωγούς της ΕΥΔΑΠ».
Αντιδράσεις
Σύμφωνα με πηγές της ΕΥΔΑΠ, η δημιουργία του ΚΕΛ Βορείων Μεσογείων «κολλάει» για χρόνια στις αντιδράσεις των τοπικών αρχών. «Οι αντιδράσεις δεν έχουν λογική», εκτιμά ο κ. Καφάτος. «Οι τεχνολογικές λύσεις που θα προστατεύσουν το περιβάλλον υπάρχουν και μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Οι τοπικοί άρχοντες θα πρέπει να δουν το καλό ολόκληρης της περιοχής, όχι μόνο ενός δήμου. Οταν, π.χ., συμβαίνει μια μεγάλη πυρκαγιά, αυτή οδηγεί σε μια αλλαγή κλίματος που επιβαρύνει τους πάντες και όχι μόνο τους δήμους στους οποίους βρισκόταν το δάσος που κάηκε. Αναλόγως, η ρύπανση από τις χωματερές και τους βόθρους είναι ευρύτερη. Δεν αφορά μόνο τη ρύπανση των υπογείων υδάτων, αλλά και της ατμόσφαιρας. Το μεθάνιο που εκλύεται από τις χωματερές και τα υγρά απόβλητα είναι 20 φορές χειρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα και έχει μεγαλύτερες συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία και στο φαινόμενο του θερμοκηπίου».
Εκτός από τον βιολογικό των βορείων Μεσογείων, για την κάλυψη των αναγκών της Αττικής εκκρεμεί η κατασκευή του ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας, η επέκταση του υφιστάμενου ΚΕΛ Λαυρίου, αλλά και ολοκλήρωση των αποχετευτικών έργων στο Θριάσιο.

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΙΑΛΙΟΥ

Πηγή: Η Καθημερινή