Νοικοκύρεμα στην περιουσία του κράτους

Λάθη και ευτράπελα δεκαετιών διορθώνει το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο του υπουργείου Πολιτισμού

Μέχρι πρότινος η πρώην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου μετρούσε 2.345 ακίνητα σε όλη την επικράτεια, ενώ το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο εντόπισε περίπου 7.500!

Καταπατήσεις, εξαπατήσεις, ανεντόπιστοι αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και αστικά ακίνητα, μπερδεμένες ιδιοκτησίες, καταλήψεις κτιρίων, εξευτελιστικά ενοίκια, αμέτρητες ασάφειες στις διοικητικές διαδικασίες απόκτησης ακινήτων και χαμένα έσοδα εκατομμυρίων.

Είναι ορισμένα απ’ όσα κατέγραψε το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο του υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού διαπιστώνοντας λάθη και ευτράπελα δεκαετιών τα οποία κόστισαν στο Δημόσιο, που δεν γνώριζε την περιουσία του, μεγάλα έσοδα. Προκάλεσε όμως και ταλαιπωρία των πολιτών. Σε λίγο καιρό, πάντως, θα μπορούν online να εξετάζουν για κάθε επένδυση που σχεδιάζουν, αν υπάρχουν «αρχαιολογικά βάρη» ή γκρίζες ζώνες.
Τέλος στη γραφειοκρατία
«Μια επανάσταση στις σχέσεις Δημοσίου – πολίτη» είναι το έργο που ξεκίνησε επί των ημερών του προκατόχου του, είπε ο αναπληρωτής υπουργός χθες κ. Κώστας Τζαβάρας, στη χθεσινή παρουσίαση, υποστηρίζοντας ότι βάζει τέλος στη γραφειοκρατία και την ταλαιπωρία του κοινού. Κι αν πολλοί σταθήκαμε στα περιστατικά της κακοδιαχείρισης, η γ.γ. Λίνα Μενδώνη υπογράμμισε πως το έργο αυτό δεν υπαγορεύθηκε από τις ανάγκες μιας δύσκολης συγκυρίας όπως αυτή που βιώνουμε. «Πρόκειται για ένα διαχειριστικό και αναπτυξιακό εργαλείο που θα μείνει, το οποίο δίνει ζωή στην Αρχαιολογική Υπηρεσία».
Eχει τεράστια σημασία, όμως, να δει κανείς τι νοικοκυρεύεται στο υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, το οποίο μέχρι πρότινος, σύμφωνα με τους επίσημους καταλόγους της πρώην Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου, διέθετε 2.345 ακίνητα σε όλη την επικράτεια διαχειριστικής αρμοδιότητάς του, ενώ το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο εντόπισε περίπου 7.500!
Απ’ αυτά το 20% αφορά αστικά ακίνητα και το υπόλοιπο 80% εξωαστικά, ενώ το σύνολο της καλυπτόμενης επιφάνειας σε όλη την επικράτεια εκτιμάται πάνω από 100.000 στρέμματα. Αν σταθούμε ειδικότερα σε κάποιες περιπτώσεις διαπιστώνεται πως το υπουργείο έχει στην Πλάκα 113 ακίνητα με κτίσμα και 103 χωρίς, στα Αναφιώτικα 40 δημόσια ακίνητα με κτίσμα, 22 χωρίς και 6 με άγνωστα επικείμενα, στην Ακαδημία Πλάτωνος 125, στον Κεραμεικό 40, στη Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου 355, στο Ρέθυμνο 10 κ.ά.
Συνολικά το διατιθέμενο κτιριακό απόθεμα σε όλη την επικράτεια που περιλαμβάνει αστικά ακίνητα του Δημοσίου διαχειριστικής αρμοδιότητας του υπουργείου ανέρχεται περίπου στα 330.000 τ.μ., ενώ το αντίστοιχο κτιριακό απόθεμα που εξυπηρετεί εγκαταστάσεις δημόσιων μουσείων ανέρχεται στα 90.000 τ.μ.
Για την απόκτηση ακινήτων με δημόσια ωφέλεια από το 1990 έως το 2009 διατέθηκαν 390 εκατ. ευρώ (απαλλοτρίωση και αγορά 1.640 ακινήτων) από το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων και το 15% αυτών από κοινοτικά προγράμματα.
Αμέτρητες αυθαιρεσίες
Τι έδειξε η έρευνα για τις χρήσεις ακινήτων; Αυθαίρετους χρήστες και καταπατήσεις σε ποσοστό 20%, ασάφειες, χαμηλά ενοίκια της τάξεως των 15, 20 και 50 ευρώ τον μήνα όπως είχε διαπιστωθεί και παλιότερα ως τέλος αυθαίρετης χρήσης.
Χθες, αναφέρθηκε η περίπτωση 10 ακινήτων στην περιοχή Μόντε Σμιθ στη Ρόδο που είχαν αποζημιωθεί με δημοσίευση στο ΦΕΚ και ενώ το ακίνητο περιήλθε στο Δημόσιο, επανήλθε στον ιδιώτη σε μεταγενέστερο χρόνο. Ο επίτιμος προϊστάμενος φορέα υλοποίησης που παρουσίασε το έργο, ο κ. Αντώνης Γιουρούσης, ανέφερε ακόμη ακίνητα στο Κολωνάκι, τα οποία δωρήθηκαν στο υπουργείο και σήμερα η χρήση τους παραχωρήθηκε σε άλλους συνιδιοκτήτες, κι άλλα στην Πλάκα με αυθαίρετους χρήστες. Αλλά και δημόσια ακίνητα κοντά σε αρχαιολογικούς χώρους όπως στη Βραυρώνα, που φαίνεται να έχουν υποστεί μείωση της επιφανείας τους από όμορους ιδιώτες.
Τι θα γίνει με τους παραβάτες; Αυτή είναι δουλειά της Δικαιοσύνης. Οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου θα προβούν σε διορθώσεις. Ηδη δρομολογήθηκαν διοικητικές ενέργειες προκειμένου να αρθούν καταπατήσεις και στο μέλλον εξορθολογισμός των παραχωρήσεων χρήσης.
Στον διαδικτυακό τόπο http: //archaeocadastre.culture.gr υπάρχουν όλες οι πληροφορίες για την εξειδικευμένη εργασία που έγινε (συλλογή, διερεύνηση, κωδικοποίηση, καταγραφή, εντοπισμός και απεικόνιση όλων των ακινήτων που αποκτήθηκαν από το υπουργείο). Το έργο εντάχθηκε στο πρόγραμμα Ψηφιακή Σύγκλιση του ΕΣΠΑ (τρία υποέργα) με προϋπολογισμό 7.323.000 ευρώ. Το Κτηματολόγιο, πάντως, δίνει πια σαφή εικόνα και για τους χερσαίους αρχαιολογικούς χώρους (4.000), τους ενάλιους κηρυγμένους (πάνω από 100), τα 12.000 αρχαία ακίνητα μνημεία και τα 8.000 νεότερα μνημεία, ακόμη και για τις 1.000 και πλέον θέσεις κατάχωσης αρχαίων.
«Τα ακίνητα δεν είναι μόνο αριθμοί, εμβαδά, κόστη και χρόνοι. Είναι μοναδικές ιστορίες» μας επανέφερε στο τέλος η κ. Σοφία Μπασιούκα, υπεύθυνη του τομέα ακίνητης περιουσίας, Φυσικού και Πολεοδομικού Περιβάλλοντος.
Σύντομα, πάντως, το υπουργείο θα προχωρήσει, όπως επιβεβαίωσε ο κ. Τζαβάρας, στην αγορά του εργοστασίου Τσαούσογλου από την Εθνική Τράπεζα (όπου θα συνυπάρχει με το Ελληνικό Φεστιβάλ), με δαπάνη κάτω από 20 εκατ. ευρώ.