Μεγάλες αλλαγές με λίγες, μικρές παρεμβάσεις

 

Μελέτη του ΕΜΠ για την αναβάθμιση του μητροπολιτικού κέντρου της Αθήνας

Η περιοχή μελέτης περιλαμβάνει «μαύρες τρύπες» της πρωτεύουσας, όπως τα Πατήσια, η Ακαδημία Πλάτωνος, ο Ελαιώνας.

γειτονιές της Αθήνας χρειάζονται «πολεοδομική μικροχειρουργική». Μικρές παρεμβάσεις που βελτιώνουν τις συνθήκες για τους πεζούς, αυξάνουν τις κοινωνικές υποδομές που είναι απαραίτητες για την κατοίκηση και το πράσινο, φέρνουν περισσότερες δραστηριότητες στο επίπεδο του δρόμου, περιορίζουν την «αυτοκρατορία» του αυτοκινήτου. Αυτό εκτιμά επιστημονική ομάδα… «χειρουργών» του ΕΜΠ, που μελετά για λογαριασμό της Περιφέρειας Αττικής τρόπους παρέμβασης στο μητροπολιτικό κέντρο της Αθήνας. Επιστημονικός υπεύθυνος της ομάδας είναι ο καθηγητής αρχιτεκτονικής Γιώργος Παρμενίδης, ενώ στην ομάδα συμμετέχουν οι καθηγητές ΕΜΠ Γιάννης Πολύζος και Παναγιώτης Τουρνικιώτης. Η περιοχή μελέτης περιλαμβάνει τρεις ενότητες: η πρώτη τα Ανω Πατήσια, τα Κάτω Πατήσια και την περιοχή του Σταθμού Λαρίσης, η δεύτερη την Ακαδημία Πλάτωνος, τον Βοτανικό, τον Ελαιώνα, το Μεταξουργείο και τον Κεραμεικό και η τρίτη τις περιοχές Ρουφ, Ταύρου, Ρέντη και Λεύκας, δηλαδή μερικές από τις «μαύρες τρύπες» της πρωτεύουσας.

Περισσότερο πράσινο,

διευκόλυνση των πεζών και δημιουργία κοινωνικών υποδομών περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, στις προτάσεις της ομάδας του ΕΜΠ για τις πυκνοκατοικημένες γειτονιές της Αθήνας.«Ξεκινήσαμε βασισμένοι σε παλαιότερες μελέτες του ΕΜΠ για τις περιοχές αυτές, τις οποίες επικαιροποιούμε με επιτόπια, πρωτογενή έρευνα», εξηγεί ο κ. Παρμενίδης. «Η βασική μας λογική είναι η εξής: προσπαθούμε να βρούμε τις “ραφές”, τα όρια που έχουν δημιουργηθεί μέσα στην πόλη και τον κατάλληλο τρόπο να παρέμβουμε. Για παράδειγμα, οι οδοί Πατησίων, Αχαρνών και Λιοσίων έχουν “κόψει” μια περιοχή κατοίκησης σε “φέτες”, που δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι περιοχές αυτές εγκαταλείπονται».

Πώς μπορούμε λοιπόν να παρέμβουμε; «Σε περιοχές όπως τα Πατήσια, πρέπει να κάνουμε ένα είδος “πολεοδομικής μικρουχειρουργικής”, λέει ο κ. Παρμενίδης. Να σχεδιάσουμε τους δρόμους με άλλη γεωμετρία, που να υποστηρίζει την κατοίκηση. Να δώσουμε επίσης περισσότερες δημόσιες κοινές λειτουργίες, να ευνοήσουμε το μικρό εμπόριο, να αυξήσουμε τους παιδικούς σταθμούς. Είναι χρήσεις “ταπεινές”, που όμως βελτιώνουν τις συνθήκες κατοίκησης μιας περιοχής. Θα μπορούσαν επίσης να γίνουν παρεμβάσεις σε κενά κτίρια των περιοχών αυτών, πάντα στην ίδια κατεύθυνση: να φιλοξενήσουν έναν χώρο άθλησης ή έναν παιδικό σταθμό, ένα να γκρεμιστεί και να γίνει πλατεία. Ή να μετατρέψουμε έναν δρόμο σε μια επιμήκη πλατεία, που να “κόβει” κάθετα τους σημαντικούς οδικούς άξονες και να ενώνει τα μικρά, αποκομμένα σήμερα τοπικά κέντρα».
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, οι προτάσεις του ΕΜΠ θα κατατεθούν στην Περιφέρεια τον Ιούλιο. «Θέλουμε οι προτάσεις να είναι εφαρμόσιμες», λέει ο κ. Γιάννης Πολύζος. «Οι Περιφέρειες, που έχουν πλέον πόρους, πρέπει να καλύψουν το κενό και να ασκηθούν στη δημιουργία πολεοδομικών πολιτικών». Οσο για την εξεύρεση πόρων; «Χρηματοδοτικά εργαλεία για ολοκληρωμένες αστικές παρεμβάσεις υπάρχουν, όπως τα ΠΕΠ και το Jessica. Εκείνο που λείπει είναι πρακτικές προτάσεις σε ένα πλαίσιο συνολικής στρατηγικής».Αντίθετα με τα Πατήσια, οι περιοχές δυτικά του κέντρου στερούνται στοιχειωδών. «Στο πλέγμα ανάμεσα στην Πέτρου Ράλλη και την Ιερά Οδό, οι περιοχές δεν έχουν καν ρυμοτομία και στοιχειώδεις παροχές. Από τον σταθμό μετρό Ελαιώνα δεν μπορείς να πας με τα πόδια στο Χρηματιστήριο, δεν υπάρχει πεζοδρόμιο! Εκεί, λοιπόν, οι παρεμβάσεις πρέπει να είναι πολύ διαφορετικές», λέει ο κ. Παρμενίδης.