Η πεζοδρόμηση της Πανεπιστημίου, όνειρο γλυκό ή μαύρος εφιάλτης;

Η επέμβαση, αισθητική και λειτουργική, στο κέντρο μιας πόλης είναι ένας φιλόδοξος και ευγενής στόχος. Η επέμβαση, αισθητική και λειτουργική, στο κέντρο μιας πόλης όπως η Αθήνα είναι επιπλέον ένας απαραίτητος στόχος, ίσως όρος επιβίωσης του κέντρου της πρωτεύουσας.

Η ευγένεια και η αναγκαιότητα του στόχου δίνουν εκ των προτέρων απάντηση για τα κίνητρα όσων επιχειρούν να τον θέσουν. Δεν δίνουν όμως απάντηση στα θεμελιώδη ερωτήματα ποια επέμβαση και γιατί.

Στην επιδίωξη για πεζοδρόμηση της Πανεπιστημίου το Ιδρυμα Ωνάση προκαταλαμβάνει το ποια επέμβαση και χρηματοδοτεί μελέτη που θα απαντάει, υποθέτω, στο πώς και στο γιατί. Δηλαδή έχω την εντύπωση ότι η πεζοδρόμηση της Πανεπιστημίου θεωρείται a priori κάτι το καλόν, κάτι που θα αναβαθμίσει αισθητικά και λειτουργικά το κέντρο της πόλης. Η προκηρυχθείσα μελέτη καλείται να βρει τα επιχειρήματα και να προτείνει έργα και επιμέρους παρεμβάσεις για την πεζοδρόμηση. Ταυτόχρονα η προκήρυξη της μελέτης και η σχετική δημοσιότητα για το θέμα δημιουργούν την εντύπωση (α) ότι είναι ενδεδειγμένη ενέργεια και (β) ότι επίκειται η υλοποίησή της. Ως προς το (β) ας παρατηρήσουμε ότι η χρηματοδότηση της μελέτης κοστίζει κάποιες δεκάδες χιλιάδες ευρώ, παρεχόμενες από το Ιδρυμα Ωνάση. Οι δεκάδες ή ίσως εκατοντάδες εκατομμύρια που θα στοιχίσει το ίδιο το έργο είναι μάλλον ασαφές πού θα βρεθούν.

Διοχέτευση κυκλοφορίας
Επιπλέον, θα πρέπει να εκτιμηθεί ένα άλλο, πιθανώς μείζον, κόστος. Το κόστος της διοχέτευσης της κυκλοφορίας ανάμεσα στην Ακρόπολη και τον Λυκαβηττό, στα στενά του Κολωνακίου και των Εξαρχείων από τη μια και του εμπορικού κέντρου και Μεταξουργείου από την άλλη. Η σχετικά μειωμένη σημερινή κίνηση, ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, δεν μπορεί να αποτελεί επιχείρημα για την επάρκεια της Σταδίου και της Ακαδημίας, αποτελεί μάλλον αποδοχή της απαισιοδοξίας ως της μόνης μελλοντικής προοπτικής. Μια απάντηση που θα εξέταζε τη δύσκολη -τεχνικώς, αρχαιολογικώς, οικονομικώς, λειτουργικώςυπογειοποίηση της Πανεπιστημίου δεν νομίζω να βρίσκεται στον ορίζοντα της μελετώμενης πρότασης. Αρα υπάρχει μέγιστο ερώτημα ως προς το αν είναι η πεζοδρόμηση της Πανεπιστημίου ενδεδειγμένη ενέργεια. Και βέβαια, εκτός από την απάντηση σε αυτό το ερώτημα, πρέπει επιπλέον να αντιμετωπιστεί το κατά πόσον η πεζοδρόμηση θα αναζωογονήσει το κέντρο ή θα το βυθίσει σε περαιτέρω υποβάθμιση. Θα ’ναι μια πεζοδρομημένη Πανεπιστημίου ελκυστικός προορισμός ή μόλις πέφτει ο ήλιος θα τρέχουμε (με τα πόδια) να την αποφύγουμε, να βρεθούμε γρήγορα κάπου που έχει κίνηση, κόσμο;

Πιστεύω λοιπόν ότι πριν αντικρίσουμε νέες μακέτες με δέντρα και παιδικές χαρές, πρέπει να απαντηθεί το αν είναι μια ενδεδειγμένη λύση για το κέντρο η πεζοδρόμηση της Πανεπιστημίου και, αν ναι (πράγμα για το οποίο αμφιβάλλω), εάν στέκει οικονομικά σήμερα, αύριο, έστω μεθαύριο. Χωρίς αυτές τις απαντήσεις, οι νέες μακέτες κινδυνεύουν να συναντήσουν τις παλιές με τα προβατάκια στην Πανεπιστημίου που είχε προβάλει ο αείμνηστος Τρίτσης.

Και εν πάση περιπτώσει, σύμφωνα με δημοσιεύματα («Καθημερινή» 22/3 και 23/3), υπάρχει ιδιαίτερη «βιασύνη» να τελειώσουν γρήγορα οι μελέτες ώστε να «προλάβει» το έργο να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ που λήγει (έπειτα από όλες τις σχετικές παρατάσεις) το 2015. Δηλαδή, να μπει στην -τελευταία υποθέτω- αναθεώρηση του ΕΣΠΑ και να προλάβει να εκτελεστεί μέχρι το 2015. Αρα είναι αποφασισμένο; Είμαι σαφώς υπέρ των γρήγορων αποφάσεων και υλοποιήσεων και είμαι ανάμεσα στους πολλούς που δυσανασχετούν με τις μακρόσυρτες διαδικασίες ιδιαίτερα του ΕΣΠΑ που το ’χουν κάνει υπερβολικά «βαρύ». Ναι λοιπόν στις γρήγορες αποφάσεις, όχι όμως στις βιαστικές. Πόσο μάλλον που μια τέτοια απόφαση κανονικά θα ήθελε μια ευρύτερη συζήτηση. Και βέβαια ένταξη αυτού του έργου στο ΕΣΠΑ σημαίνει αφαίρεση κάποιου ή κάποιων άλλων.

Είμαστε έτοιμοι, το ’χουμε αποφασίσει, να ενταχθεί βιαστικά στο ΕΣΠΑ, δηλαδή να ξοδευτούν πολλές δεκάδες εκατομμυρίων ευρώ, για να ερημώσει η Πανεπιστημίου (τουλάχιστον τα βράδια) και να «φρακάρουν» όλοι οι δρόμοι και δρομίσκοι στο κέντρο της πόλης;

ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΚΑΒΟΥΝΙΔΗ

O κ. Σπύρος Καβουνίδης είναι δρ. πολιτικός μηχανικός – εδαφομηχανικός.