Εκεί ψηλά, στο Νέο Ψυχικό…

Οι αθηναϊκοί «ουρανοξύστες» της «στέγης των εκπαιδευτικών»

Το κτίριο μοιάζει σχεδόν σαν να ντρέπεται για το ύψος του. Τα διακοσμητικά μοτίβα δεν καταφέρνουν να διασκεδάσουν τον όγκο του.

Ο κύριος Λεωνίδας δεν έψαξε για το διαμέρισμά του. Tο αντίθετο μάλλον. Hταν ακόμα μαθηματικός στο Λύκειο των Αγίων Αναργύρων όταν ένα πρωινό στις αρχές του ’70 βρήκε στο γραφείο του μια εγκύκλιο από το συνεταιρισμό των εκπαιδευτικών. Λίγα χρόνια αργότερα θα ανηφόριζε στο Νέο Ψυχικό με τη γυναίκα του, τα τρία παιδιά τους και ένα δάνειο απ’ το Tαχυδρομικό Tαμιευτήριο.

Ενας από τους λεγόμενους «δίδυμους πύργους» του Χολαργού, ορατοί από τη λεωφόρο Μεσογείων.
Σήμερα, η «στέγη των εκπαιδευτικών» αποτελεί ενδιαφέρουσα παραφωνία στην αφιλόδοξη, χαμηλής κλίμακας αρχιτεκτονική της περιζήτητης αθηναϊκής suburbia. Δύσκολα θα την έλεγες όμορφη αλλά, ακόμα και έτσι, τα 56 μέτρα των 15 ορόφων του μεγαλύτερου πύργου, με την απρόσκοπτη θέα μέχρι τη θάλασσα, αρκούν για να προκαλέσουν παροξυσμό στους παραπονεμένους εδώ λάτρεις των highrise κτιρίων – ή, τουλάχιστον, να αγγίξουν όσους συγκινούνται από τις αξίες που μπορεί να κουβαλάει μια ογκώδης κατασκευή από οπλισμένο σκυρόδεμα. Αν κάθε σπίτι όντως μιλάει για κάποιο συγκεκριμένο τύπο ζωής, αυτές εδώ οι μοντέρνες πολυκατοικίες χρησιμοποιούν ένα ασυνήθιστο για τα ελληνικά δεδομένα λεξιλόγιο.

Eνα διακοσμητικό μοτίβο από ροζ, σομόν και καφέ πλάκες –που μάλλον αποτυγχάνουν να μεταδώσουν μια πιο παιχνιδιάρικη διάθεση– καθώς και μια σειρά γκρίζοι δακτύλιοι από τη βάση μέχρι την επίπεδη στέγη τονίζουν τον οριζόντιο άξονα του πύργου. Μοιάζει σχεδόν σαν να ντρέπεται για το ύψος του. Τουλάχιστον, σε αντίθεση με τα ξαδέρφια του στη Δύση, μπορεί να περηφανεύεται για τις πιο γενναιόδωρες βεράντες του.

Καθισμένος σε μια μπεζ πολυθρόνα, ο κύριος Λεωνίδας, για χρόνια διαχειριστής του μπλοκ Γ’, διηγείται την ιστορία της «στέγης». Ανατρέχει στα τέλη του ‘60 όταν ένας φιλόλογος της Λεοντείου με το όνομα Νικόλαος Σταματόπουλος ταξίδεψε στην Ιταλία. «Εντυπωσιασμένος από τα εκεί συγκροτήματα εργατικών κατοικιών έβαλε μπρος μαζί με ομάδα συναδέλφων την ιδέα κατασκευής ενός αντίστοιχου συγκροτήματος στην Αθήνα», θυμάται. Aγνωστο παραμένει αν ο Σταματόπουλος εμπνεύστηκε από το ιδεώδες μιας μοντέρνας εκπαιδευτικής ουτοπίας.

Σχεδιασμένο από τους αρχιτέκτονες Σταύρο και Aγγελο Ι. Βασιλείου στο πλαίσιο του χουντικού αναπτυξιακού νόμου «Α.Ν. 395/68 Περί του Yψους των Οικοδομών και της Ελευθέρας Δομήσεως», που προέβλεπε ψηλά κτίρια 12-28 κατοικήσιμων ορόφων, το συγκρότημα ολοκληρώθηκε σε πείσμα πολλών εργολαβικών δυσκολιών και μιας χρεοκοπίας. Τα αρχικά σχέδια περιελάμβαναν σειρά καταστημάτων στο ισόγειο καθώς και roof garden, αλλά εγκαταλείφθηκαν.

«Σήμα κατατεθέν»
Μαζί με τους «δίδυμους πύργους» στο βορινό μέτωπο, αποτελεί μέχρι και σήμερα ορόσημο της περιοχής και αναγνωρίσιμο σημάδι για τους οδηγούς στη μονοκόμματη Μεσογείων. Με τα χρόνια ο «εκπαιδευτικός» χαρακτήρας της «στέγης» αλλοιώθηκε.

«Οι δάσκαλοι λιγόστεψαν. Μπήκαν σύζυγοι, κουμπάροι, παιδιά», λέει ο κύριος Λεωνίδας. Διατηρεί όμως μέχρι σήμερα την τριμελή διαχειριστική επιτροπή, το συμβούλιο εποπτείας και τοn θυρωρό.

Ο σεισμός του ‘81 προκάλεσε ρωγμές σε ένα απ’ τα κτίρια, το οποίο στη συνέχεια ενισχύθηκε με την προσθήκη εξωτερικού κελύφους. Οι προσόψεις ανανεώθηκαν προ-Ολυμπιακά χάρη στο χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα ανάπλασης. Εσωτερικά όμως τα σημάδια του χρόνου δεν κρύβονται.

Τέσσερις δεκαετίες αργότερα, φωτογραφίες από τα έξι εγγόνια του συνταξιούχου πλέον κυρίου Λεωνίδα κρέμονται στον τοίχο του καθιστικού. Δύο απ’ τα τρία παιδιά του, όλοι γιατροί, έχουν σήμερα διαμερίσματα στον 8ο και 10ο όροφο. Ο ίδιος απ’ την αρχή επέλεξε ένα σπίτι πιο κοντά στη γη.

«Δεν αρέσουν σε όλους τα ψηλά διαμερίσματα», λέει χαμογελώντας. «Πολλοί παραπονιούνται πως ζαλίζονται».

Πηγή: Η Καθημερινή